| |
Modele ustrojowe państw demokratycznych
1. Ustrój polityczny:
to ogół regulacji prawnych, które dotyczą organizacji,
konwersacji a także wzajemnych powiązań organów
władzy państwowej. Inaczej jest nazywany również
systemem politycznym. W państwach demokratycznych
występuje kilka modeli ustrojowych, które różnią się
zakresem pozsczególnych organów państwa, a także
relacjami między nimi.
2. Rodzaje systemów:
PARLAMENTARNO-GABINETOWY
- dualizm władzy wykonawczej- istnieją dwa organy władzy
wykonawczej (głowa państwa,
rząd z premierem na czele)
Kompetencje:
- kompetencje głowy państwa ograniczone- najczęściej
sprowadzają się do funkcji reprezentacyjnych
- Parlament powołuje Rząd
- Rząd organem władzy wykonawczej
- Rząd ponosi odpowiedzialność polityczną za swoje decyzje
przez Parlamentem
- Rząd może wystąpić z wnioskiem o rozwiązanie Parlamentu
np. Wielka Brytania, Polska, Włochy, Hiszpania
PREZYDENCKI
- silna władza prezydenta- wybierany w wyborach powszechnych
- pełni dwie funkcje: głowa państwa
szef rządu(premier)
- mianuje ministrów do Rządu
- ma prawo weta zawieszającego(prawo
zgłoszenia sprzeciw wobec ustaw
parlamentu)
- ponosi odpowiedzialność konstytucyjną
za naruszenie konstytucji i ustaw
- ministrowie- wykonawcy woli prezydenta
- parlament- pełni władzę ustawodawczą
np.USA, kraje Ameryki Łacińskiej, niektóre kraje afrykańskie
KANCLERSKI
- kaclerz(odpowiednik premiera)- główna rola
- mocna pozycja kanclerza wraz z Rządem
- ministrowie odpowiadają za swoją politykę przed kanclerzem
- kanclerz wybiera i odwołuje ministrów
- poiltyka wewnętrzna i zagraniczna kreowana przez kanclerza
- prezydent- funkcja reprezentacyjna
- kanclerz ma prawo weta w stosunku do ustaw parlamentu
- parlament dwuizbowy -Bundestag - izba związkowa
- Bundesrad - rada związkowa
np. Niemcy, Austria
PARLAMENTARNO-KOMITETOWY
- parlament ma pełnię władzy
- wybierany w wyborach powszechnych
- rząd i prezydent podporządkowane parlamentowi
- w Konstytucji rząd nazwany komitetem
- Komitet ma władzę wykonawczą
- prezydent- funkcja reprezentacyjna
np. Szwajcaria
PÓŁPREZYDENCKI
- silna władza prezydenta
- prezydent -wybierany w wyborach powszechnych
- kadencja 5 lat
- kontroluje politykę zagraniczną i politykę obronną
- powołuje rząd i odwołuje, może uczestniczyć
w jego posiedzeniach
- w szczególnych wypadkach przewodniczy
posiedzeniom rządu
- może rozwiązać Parlament
- ma prawo weta zawieszającego w stosunku do ustaw
...
|
|